Những điều thầy Calder Sett "nói với con" trong Lễ Trưởng thành

[ Bài phát biểu chân thành và tràn đầy cảm xúc của một thầy giáo tận tâm yêu thương học trò. ]

Xin chào các quý vị khách quý, các vị đại biểu, quý CMHS, các thầy cô và các em HS thân mến. Tôi tên là Calder Sett. Tôi phụ trách giảng dạy môn Global Perspectives (Quan điểm Toàn cầu) và một số các con học sinh ngồi đây đã từng học lớp của tôi trong năm học vừa qua. Hôm nay, ngay tại thời điểm này, tôi cảm thấy thật may mắn và vinh dự khi được trao cơ hội vinh danh những gương mặt học sinh thân yêu của mình tại buổi lễ trang trọng này.

Đầu tiên, cho tôi được gửi lời cảm ơn tới các quý thầy cô, quý cha mẹ học sinh cùng các thầy cô trong Ban Giám hiệu đã có mặt ở đây hôm nay và trao cho tôi niềm vinh dự lớn lao này. Theo một cách nào đó, ngày hôm nay chính là ngày mà chúng ta thu được trái ngọt. Các thầy cô và cha mẹ đã làm việc không ngừng nghỉ để nuôi nấng những đứa trẻ này, và trong khi công việc của các bậc sinh thành sẽ không bao giờ thực sự kết thúc, thì hôm nay thầy cô,  cha mẹ có thể tự hào về những gì mình đã đạt được. Trái tim tôi tràn đầy cảm xúc khi được chứng kiến và đồng hành cùng các thầy cô dõi theo các con học sinh yêu quý chuẩn bị bước những bước đi đầu tiên vào thế giới rộng mở ngoài kia. 

Gửi tới các con học sinh thân yêu,

Chắc hẳn là các con đang cảm thấy khá mệt khi cứ phải nghe thầy nói sau cả một năm học vừa qua đúng không? Nhưng thầy hi vọng là không bạn nào cảm thấy quá mệt mỏi cả để sau đây thầy có thể gửi tới các con một vài lời khuyên nho nhỏ nhé.

Các con thân mến, chúng ta chỉ có thể cảm nhận được sự phức tạp vô hạn của cuộc sống ở tại ngưỡng của nó. Ngày qua ngày, chúng ta có quá nhiều mối quan tâm vụn vặt để có thể thực sự chiêm nghiệm về bản chất của thế giới và về vị trí của chúng ta trong đó. Nhưng khi gần chạm đến đỉnh của một sự thay đổi lớn, chúng ta buộc phải có một cái nhìn rộng hơn về ý nghĩa của sự thành công, của hạnh phúc, của sự chăm chỉ và của việc sống.

Và tất cả các con đều đang đứng ở ngưỡng của sự thay đổi lớn nhất mà hầu hết các con chưa từng đối mặt trong đời. Bất kể kế hoạch học đại học của các con là gì, bất kể các con chọn ở lại Việt Nam hay dự định khám phá một đất nước xa xôi nào khác, bất kể ngành học của các con là gì hay các con muốn theo đuổi ngành nghề nào thì đây chính là lúc các con đang bước sang một trang mới của cuộc đời mình. Tại thời điểm này, các con sẽ có khuynh hướng nhìn lại những khoảng thời gian trước đó. Vậy, thầy trò ta cùng dành chút thời gian để nhìn lại nhé.

Việc nhớ lại những khoảnh khắc vui nhất hay buồn nhất của các con ở thời trung học là điều hoàn toàn tự nhiên. Những ngày tháng đầu tiên học tập tại đây, thầy cô giáo nào chúng ta yêu thích nhất, những kỉ niệm khiến chúng ta xấu hổ khi nhớ lại, những rung động đầu đời của lứa tuổi "gà bông", những tình bạn mà chúng ta trân quý nhất. Dẫu vậy, trong thời điểm chuyển giao này, khi các con đang dần nhìn rõ hơn về viễn cảnh tương lai của mình, thì thầy khuyến khích các con hãy nhìn về phía trước. 

Đôi khi, những sự thật sâu sắc nhất trong cuộc sống lại rất đơn giản. Và quả thật như vậy, có một sự thật vô cùng đơn giản đó là khi suy nghĩ về tương lai, chúng ta thấy nó thật đáng sợ. Thầy nghĩ rằng thế hệ của các con có một sự hiểu biết sâu sắc về thực tế này hơn những thế hệ khác. Các con đã sống và trải qua đại dịch COVID. Các con đã lớn lên giữa vô vàn những tin tức khủng khiếp đến từ khắp mọi nơi trên hành tinh của chúng ta. Các con cũng đã cảm thấy áp lực hiện hữu của biến đổi khí hậu và sự phát triển vượt bậc của công nghệ hiện nay. Những thực tế đáng sợ này, có lẽ, đã và đang là một phần trong cuộc sống của các con kể từ khi các con biết đọc, và qua đó chúng ta biết rằng chúng ta không bao giờ có thể biết chắc chắn được về những gì sắp diễn ra cả. Điều này, một cách vô hình, khiến các con cảm thấy bản thân mình phải có trách nhiệm nhiều hơn, khi các con nhận thức được các vấn đề đang diễn ra xung quanh mình, và các con có kĩ năng để tạo nên sự thay đổi cho những vấn đề đó.

Thầy lo ngại rằng việc cùng học tập với những học sinh tài năng khác sẽ khiến các con có quan điểm sai lệch về chính bản thân mình. Một số bạn khi không đạt điểm cao nhất trong các kì thi hoặc khi không giành được giải thưởng cao nhất có thể cảm thấy mình không đủ thông minh hoặc cảm thấy bản thân không có đủ năng lực để có thể đóng góp nhiều hơn trong tương lai. Thầy thường nghe nhiều bạn tâm sự về việc các bạn hay tự nhủ với bản thân rằng mình lười biếng hoặc chưa đủ thông minh. Và thầy ở đây để nói với các con rằng điều đó hoàn toàn không đúng chút nào. Tất cả các con đều rất tài năng. Khi các con ở trong một cộng đồng tài năng như vậy, các con có thể cảm thấy lạc lõng hoặc chưa phù hợp. Nhưng bản thân các con lại chính là miếng ghép phù hợp nhất trong bức tranh tập thể đó. Mỗi người trong số các con đều chứa đựng một tiềm năng vô hạn để đạt tới bất kì mục tiêu nào các con đề ra. Mỗi người trong số các con đều là những học sinh thú vị nhất mà thầy từng giảng dạy. Mỗi ngày, các con đều khiến thầy ngạc nhiên về sự sáng tạo của mình, khiến thầy nể phục bằng trí thông minh và sự lanh lợi của các con. Thầy hi vọng rằng các con có thể hiểu được bản thân các con có giá trị và ý nghĩa to lớn đến thế nào đối với thầy. Việc được giảng dạy các con khiến thầy trở thành một người thầy trọn vẹn và hoàn chỉnh, là phiên bản tốt nhất mà thầy đã từng đạt được.

Gần đây, thầy thường suy nghĩ về cách chúng ta thảo luận về tương lai và cách chúng ta đưa ra lời khuyên. Thầy còn đặc biệt suy ngẫm tới phép ẩn dụ về đường đời. Đầy là điều mà thầy chắc hẳn tất cả các con học sinh ngồi tại khán phòng này đã nghe thấy ở đâu đó rồi. Cuộc sống là con đường dẫn bạn đến thành công. Học vấn, sự nghiệp và tình yêu là những gì chúng ta hướng tới trong những năm tháng của tuổi trẻ. Nhưng vấn đề là chúng ta thường hiểu nhầm rằng chỉ tồn tại một trong hai khái niệm: thành công hoặc thất bại. Chúng ta có thể đang đi đúng đường hoặc đang lạc đường. Chúng ta có thể đang tiến lên phía trước, hoặc cũng có thể đang đi theo chiều ngược lại. Mọi người vẫn thường nói nếu chúng ta đi sai một bước trên con đường đời ấy, chẳng hạn như, không vào được trường đại học hàng đầu mà chúng ta mong muốn, hoặc chia tay với bạn trai/ bạn gái của mình, thì chúng ta sẽ hoàn toàn lạc lối và cuộc đời của chúng ta sẽ bị hủy hoại. Điều này hoàn toàn không chính xác. Nó không chính xác với bất kì một ai trên thế giới này. Tất cả chúng ta đều sẽ phạm sai lầm, sẽ cảm thấy thấy vọng, và cuộc sống của tất cả chúng ta vẫn sẽ tiếp diễn như một hệ quả tất yếu của thời gian. Và không tồn tại một con đường nào cả.

Nói một cách khác để các con dễ hình dung ra hành trình cuộc đời tuyệt đẹp mà mỗi chúng ta đều đang trải qua. Theo thầy nhận định, cuộc sống như một không gian vô tận chứa đầy những vật thể đẹp đẽ và bí ẩn. Không có thăng trầm, không có tiến hay lùi. Không có đích đến và cũng không có phương hướng. Chúng ta đều không biết trước tương lai sẽ mang ta đến đâu. Chúng ta chỉ biết mình đã đi đâu. Biết những thứ đã qua, những con người ta đã gặp. Chúng ta nên có những mục tiêu, cái gì đó để phấn đấu trong cuộc sống, nhưng có vô số cách để đạt được những ước mơ đó, và cũng không có thời gian cố định. Có thể, chúng ta sẽ chọn buông bỏ. Có thể chúng ta sẽ chọn tiếp tục. Chúng ta có thể tạm thời gác lại một vài điều rồi quay lại vào thời điểm thích hợp. Chúng ta có thể phải bỏ lỡ một vài điều mình muốn trải nghiệm, nhưng chắc chắn, chúng ta sẽ được trải nghiệm còn nhiều hơn những gì mình mong đợi, một cách bất ngờ. Tuy nhiên, một thứ còn quan trọng hơn con đường ta đi, đó là: con người mà ta trở thành. Chúng ta có giữ sự tử tế ngay cả khi điều đó không mang lại lợi ích trước mắt không? Chúng ta có dũng cảm đấu tranh cho những gì mình cho là đúng không? Chúng ta có đối xử tốt với những người thương yêu chúng ta không? Chúng ta có sử dụng các kỹ năng của mình để tạo ảnh hưởng lên những người và sự vật xung quanh ta không? Chúng ta có hạnh phúc không?

Có thể một số bạn cũng biết, thầy chọn ở lại Nguyễn Siêu hoàn toàn là vì các con. Dù thầy đã quen các con thông qua câu lạc bộ của trường, cố vấn về học thuật, hay thậm chí là vì thầy đã từng dạy cho em của các con. Mỗi bạn đều đem đến cho thầy những điều bất ngờ. Mỗi bạn đều rất đặc biệt, sâu sắc, tốt bụng và thông minh. Việc thầy chọn tiếp tục gắn bó với trường Nguyễn Siêu trở thành điều hiển nhiên khi các bạn lên lớp 10, vì khi ấy thầy không thể rời đi mà không nắm lấy cơ hội đồng hành cùng các bạn hết những năm còn lại của trung học. 

Chúng ta không thể biết trước điều gì, nhưng chúng ta có thể tận dụng thời gian để khám phá bản thân. Vì vậy, khi các bạn chuẩn bị bước qua ngưỡng cửa để trưởng thành, thầy mong rằng: các bạn sẽ hiểu và yêu thương bản thân mình, các bạn sẽ thừa nhận lỗi lầm khi sai, sẽ coi trọng những thành công của mình, và sẽ đều tìm thấy hạnh phúc dưới bất kỳ hình thức nào mà các bạn mong muốn. Và hãy nhớ: Thầy có niềm tin mãnh liệt vào khả năng và trí tuệ của tất cả các con, và thầy vô cùng tự hào về con người mà các con đang trở thành.

Chân thành cảm ơn.

Calder Sett

>>> Bản tiếng Anh xin đọc tại ĐÂY!