Về với di sản của Nguyễn Khuyến, Nam Cao

07:38 27/01/2021

Ngày 26/1/2021, học sinh khối 11 đã có chuyến tham quan học tập tại quê hương của cụ Nguyễn Khuyến và nhà văn liệt sĩ Nam Cao. Đây là hoạt động trải nghiệm mang lại cho các em hiểu biết sâu rộng hơn về văn học, lịch sử, địa lý cùng bối cảnh cuộc sống xã hội thời điểm những áng văn chương, truyện ngắn đặc sắc ra đời.

Đến thăm ngôi nhà cổ hơn 100 năm tuổi của cụ Nguyễn Khuyến tại làng Vị Hạ (Bình Lục, Hà Nam) - được xếp hạng di tích lịch sử cấp Quốc gia năm 1991 - học sinh khối 11 Nguyễn Siêu đã dâng hương thành kính trước bàn thờ nhà thơ, danh nhân văn hóa lớn của dân tộc. Tại đây, các em được nghe cụ Nguyễn Thanh Tùng, hậu duệ đời thứ 5 của cụ Tam Nguyên Yên Đổ kể lại những câu chuyện thú vị về tài thơ, tài học của một bậc chí nhân quân tử treo ấn từ quan về với cuộc sống thôn dã bần hàn.

Làng quê của cụ Nguyễn Khuyến giờ đã hiện đại hóa thật nhiều, nhưng ở một góc nào đó trong ngôi nhà di sản, các em vẫn mường tượng ra được thế nào là ao thu lạnh lẽo, là ngõ trúc quanh co, là tư chất của một kẻ sĩ bất đắc chí "tựa gối ôm cần" nhưng không phải câu cá mà chờ thời cuộc, chờ minh đế... 

Cũng trong chuyến tham quan, các em còn được đến thăm khu tưởng niệm nhà văn Nam Cao (xã Hòa Hậu, Lý Nhân, Hà Nam). Khu tưởng niệm được xây dựng trên chính quê hương làng Đại Hoàng cũ của nhà văn, ngôi làng với không biết bao nhiêu nhân vật điển hình đã đi vào trong tác phẩm.

Tại đây, các em đã được tận mắt chứng kiến những vật dụng còn sót lại như chiếc giường ọp ẹp, chiếc ghế cũ kỹ... mà sinh thời, nhà văn Nam Cao gắn bó. Người trông coi khu từ đường đã kể cho các em nghe những câu chuyện đầy nhức nhối và day dứt về cái nghèo, cái khổ, cái bi phẫn của một người làm nghề viết nhưng lúc nào cũng phải nhìn vợ con nheo nhóc, đói rách, nhường nhịn cho mình. Văn sĩ Hộ, ông giáo Thứ và hàng loạt nhân vật trí thức nghèo khổ, phẫn uất ra đời trong hoàn cảnh ấy.

Cách không xa khu tưởng niệm là ngôi nhà Bá Kiến, nguyên mẫu có thật vốn thuộc về một nhà buôn giàu có cùng thời, đã giúp Nam Cao khắc họa nên những Chí Phèo, Thị Nở, cụ Bá, Lý Cường... và cốt truyện đầy bi ai của làng quê Vũ Đại. 

Đoàn học sinh tưởng niệm nhà văn Nguyễn Khuyến

Cụ Nguyễn Thanh Tùng, hậu duệ đời thứ 5 của cụ Nguyễn Khuyến kể chuyện đời, chuyện nhà...

Các em học sinh làm dự án phỏng vấn cụ Tùng.

Chiếc giường di sản của nhà văn Nam Cao.

Lắng nghe những câu chuyện bi ai về một thời cực khổ tột cùng của làng quê Việt.

Ngôi nhà Bá Kiến là điểm dừng chân cuối cùng của các em trong chuyến tham quan trải nghiệm.